در دنیای پزشکی مدرن، درمان اعتیاد به مواد مخدر و الکل به یکی از چالشبرانگیزترین موضوعات تبدیل شده است. در این میان، داروی نالتروکسان (Naltrexone) بهعنوان یکی از ابزارهای مؤثر در کاهش میل به مصرف مواد و حمایت از ترک اعتیاد، جایگاه ویژهای یافته است. نالتروکسان یک آنتاگونیست گیرندههای اوپیوئیدی است که با مسدودکردن اثرات سرخوشیآور مواد مخدر و الکل، به فرد کمک میکند تا کنترل بیشتری بر رفتار خود داشته باشد. در این مقاله، به بررسی دقیقتری از نالتروکسان، نحوه عملکرد آن، کاربردهای درمانی، عوارض جانبی و نکات مهم در مصرف این دارو خواهیم پرداخت.
کاشت ایمپلنت نالتروکسان (Naltrexone) برای ترک اعتیاد به الکل و مواد مخدر افیونی مانند: هروئین، مورفین و تریاک تجویز میشود. نالتروکسان بهعنوان یک داروی ضدمخدر و ضد وسوسه اعتیاد شناخته میشود که کار اصلی آن جلوگیری از اثرات لذتبخش مواد افیونی و الکل در مغز است. جدیدترین و سریعترین روش سمزدایی بدن از مواد مخدر استفاده از این دارو است که باید تحتنظر پزشک متخصص ترک اعتیاد و باتوجهبه شرایط سوءمصرف بیمار برای او تجویز گردد.
نالتروکسان چیست؟
نالتروکسان دارویی تجویزی است که عموماً برای مدیریت درمان اعتیاد و ترک الکل و مواد افیونی استفاده میشود. این دارو بهعنوان یک مکمل در درمان اعتیاد و برنامههای درمانی مبتنی بر دارو استفاده میشود و استفاده از آن توسط FDA نیز تأیید شده است.
بیمارانی که مصرف این دارو را شروع میکنند، نباید وابستگی جسمی به الکل یا مواد مخدر داشته باشند. چون اگر الکل یا مواد مخدر در بدن بیمار وجود داشته باشد، بیمار عوارض جانبی شدیدی، مانند حالت تهوع و استفراغ را در پی مصرف نالتروکسان و ترکیب آن با مواد دیگر در بدن تجربه خواهد کرد. به همین دلیل متخصصین برای جلوگیری از بروز این علائم آزاردهنده، معمولاً صبر میکنند تا فرایند سمزدایی به اتمام برسد، سپس نالتروکسون تجویز میکنند.
عوارض جانبی نالتروکسان
مصرف نالتروکسان نیز مانند هر داروی ضد مخدر دیگری با عوارض جانبی متعددی همراه است که لازم است قبل از شروع درمان از آنها اطلاع داشته باشید. بعضی از عوارض نالتروکسان خفیف است و ظرف چند روز برطرف میشود، اما بعضی عوارض آن جدیتر و طولانیمدتتر است.
بهعلاوه اگر الکل یا مواد مخدر در بدن مصرفکننده وجود داشته باشد، عوارض جانبی دارو تشدید میشود و سلامتی بیمار را به خطر میاندازد.
نالترکسون گاهی ممکن است باعث تحریک دستگاه گوارش و بروز حالاتی مانند اسهال و گرفتگی شکم شود. در برخی مطالعات بالینی نیز افزایش فشارخون را نشان میدهد. قبل از شروع مصرف این دارو بهتر است، درباره عوارض جانبی آن با پزشک خود مشورت کنید.
شایعترین عوارض جانبی نالتروکسان به شرح زیر است:
- معده درد
- حالت تهوع یا استفراغ
- درد عضلانی یا مفصلی
- سردرد
- اختلالات خواب
- اضطراب و برقراری
عوارض جانبی جدی و البته نادر مصرف این دارو به شرح زیر است:
- توهم
- تاری دید
- تنگی نفس
- ورم کردن دست، پا یا صورت
- زنگزدن گوش
- افسردگی
⚠️ هشدار: در صورت استفاده از داروی نالتروکسان و یا ایمپلنت آن، هرگز از داروهای شبه مخدر و الکل استفاده نکنید.
هرگز نباید برای ازبینبردن خاصیت بازدارندگی نالتروکسان، دوز بالایی از مواد مخدر و یا الکل را مصرف کنید. مصرف مقدار زیاد مواد مخدر و الکل همراه با این دارو میتواند بسیار خطرناک باشد و اثرات اوردوز مواد مخدر را به همراه دارد. حتی قبل از استفاده از داروهای ساده باید پزشک خود را در جریان مصرف قرار دهید، زیرا برخی از داروهای تجویزی نیز میتوانند حاوی مخدر و یا الکل باشند.
کلینیک پیام تندرستی بهترین مرکز کاشت ایمپلنت نالتروکسان همراه با پزشکان متخصص در طول درمان کنار شماست .
شماره تماس: ۰۲۱۲۲۲۲۲۲۴۱
تداخل دارویی با نالترکسون
هنگامی که داروی نالتروکسان همراه با بنزودیازپینها یا داروهای خوابآور مصرف گردد، عوارض جدی و مرگباری میتواند داشته باشد. بنزودیازپینها شامل داروهایی مانند آلپرازولام، دیازپام و لورازپام هستند. بنزودیازپینها ممکن است برای درمان بسیاری از مشکلات سلامتی مانند اضطراب، بیخوابی، افسردگی یا تشنج استفاده شوند.
مصرف بسیاری از داروها با مورفین و نالتروکسون تداخل دارویی دارند و میتوانند احتمال بروز عوارض جانبی مانند مشکلات تنفسی کشنده را افزایش دهند. توصیه میکنیم حتماً با پزشک خود صحبت کنید، تا مطمئن شوید استفاده از مورفین و نالتروکسون با داروهای دیگر شما بیخطر است.
برخی از داروهای دیگری که ممکن است با داروی نالترکسون تداخل پیدا کنند، عبارتاند از: داروهای سرفه (مانند، دکسترومتورفان)، دی سولفیرام، داروی ضداسهال (بهعنوانمثال، دیفنوکسیلات)، داروهای مخدر و مسکن (بهعنوانمثال، کدئین، هیدروکودون، پروپوکسیفن)، تیوریدازین.
همچنین نالتروکسان را با الکل یا محصولاتی که الکل دارند، مصرف نکنید. زیرا ممکن است اثرات خطرناک و گاه کشنده داشته باشد. اگر در حین مصرف این دارو احساس خوابآلودگی شدید، سرگیجه شدید یا بیهوشی دارید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
همچنین چون بعضی داروها تداخلهای خطرناکی را با نالتروکسون ایجاد میکنند، فهرستی از تمام داروهای مصرفی خود، چه تجویزی و چه بدون نسخه، را در اختیار پزشک قرار دهید.
مکانیسم اثر نالتروکسان
مکانیسم اثر نالتروکسان به این صورت است که با اتصال به گیرندههای اوپیوئیدی مغز، موجب جداسازی و مهار اثر مواد مخدر از این گیرندهها میشود؛ بنابراین اثرات آنها را برعکس میکند، یعنی اثر سرخوشی ناشی از مواد مخدر را از بین میبرد و تمایل بیمار برای مصرف اوپیوئیدها را کاهش میدهد.
این عمل نالتروکسون مشابه نالوکسان است، با این تفاوت که اثر بلندمدتتری دارد و از راه خوراکی نیز تجویز میشود.
نالتروکسان به دلیل کاهش ولع مصرف در افراد معتاد به مواد مخدر و الکل، باعث کاهش اختلالات پس از ترک اعتیاد میشود. دررابطهبا نحوه مصرف این دارو باید دقت داشته باشید که نباید بهصورت خودسرانه مصرف شود. همچنین این دارو باید حداقل ۱۴ روز پس از قطع مصرف اوپیوئیدها مصرف شود.
⚠️ترک مواد مخدر و الکل کاری دشوار و زمانبر است. همین امروز برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره ترک اعتیاد و یافتن بهترین برنامه درمان با متخصصین ما تماس بگیرید.
شماره تماس: ۴۱ ۲۲ ۲۲ ۲۲ – ۰۲۱
استفاده از نالتروکسان برای ترک اعتیاد
نالتروکسان اثرات مصرف مواد افیونی در مغز را خنثی میکند، برای همین است که در درمان وابستگی به مواد استفاده میشود. این دارو با دیگر گزینههای درمانی مبتنی بر دارو مانند متادون و بوپرنورفین متفاوت است و نحوه عملکرد متفاوتی دارد. متادون و قرص ب ۲ گیرندههای مواد افیونی را فعال میکنند و میل به مصرف مواد را کاهش میدهند، اما مشکل بزرگ آنها احتمال سوءمصرف و اعتیاد به خود دارو است.
مواد ضدمخدر موجود در نالتروکسان به گیرندههای مواد افیونی متصل میشود و آنها را مسدود میکند، اما امکان وابستگی و اعتیاد به آن وجود ندارد. اگر فردی که در دوره درمانی نالتروکسان است، مواد مخدر مصرف کند، احساس سرخوشی حاصل از مصرف مواد را دیگر احساس نمیکند.
نالتروکسان نباید بهعنوان درمان اعتیاد استفاده شود، بلکه باید از آن بهعنوان بخشی از یک برنامه جامع درمانی استفاده شود.
موارد مصرف نالتروکسان
برخی موارد مصرف نالتروکسان به شرح زیر است:
نالتروکسان برای درمان اعتیاد به الکل
برای کسانی که مشکل وابستگی و اعتیاد به الکل دارند، نالتروکسان میتواند یک مکمل درمانی مفید باشد. این دارو به طور مستقیم میل به مصرف را کنترل نمیکند، ولی در عوض از اثرات مسمومکننده الکل جلوگیری میکند. این دارو با ازبینبردن اثرات سرخوشی ناشی از مصرف الکل، به طور مؤثری بیمار را از مصرف الکل منصرف میکند.
تحقیقات نشان داده است، افرادی که داروی ضد مخدر و ضد وسوسه نالتروکسان را بهعنوان بخشی از درمان جامع ترک الکل استفاده کردهاند، بهمراتب احتمال بازگشت و مصرف دوباره کمتری نسبت به سایر روشها داشتهاند. مصرف نالتروکسان در کنار سایر روشهای درمانی؛ مانند رواندرمانی، میتواند در بهبود الگوی رفتاری لازم برای درمان بلندمدت بسیار مفید باشد.
ترک اعتیاد مخدرها با نالتروکسان
نالتروکسان همانند کاربرد آن در درمان وابستگی به الکل، در درمان اعتیاد به مواد افیونی نیز مورداستفاده قرار میگیرد. این دارو به دلیل توانایی در مسدودکردن گیرندههای مغز و ازبینبردن حالت سرخوشی و لذت ناشی از مصرف مخدرها، میل به مصرف آنها را در بیمار از بین میبرد.
ترک مواد اعتیادآور زیر با استفاده از داروی ضد مخدر نالتروکسان بهصورت قرص یا ایمپلنت امکانپذیر است:
- هروئین
- مرفین
- تریاک
- اکسیکدون
- کدئین
- متادون
اشکال دارویی نالتروکسان
نالتروکسان بهصورت قرص، آمپول یا ایمپلنت ارائه میشود. متخصص نوع مناسب این دارو را باتوجهبه شرایط بیمار توصیه میکند. در این بخش بیشتر با انواع نالتروکسان و روش مصرف آن آشنا میشوید.
قرص نالتروکسان
نالتروکسان بهصورت قرص خوراکی (۵۰ میلیگرم) در دسترس است و غالباً برای بیماران بستری تجویز میشود. کپسول نالتروکسان با نام تجاری ReVia و Depade نیز به فروش میرسد و معمولاً روزی یکبارمصرف میشود. مصرف نالتروکسان بهصورت قرص، پرکاربردترین روش مصرف این دارو است، اما بهخاطر سپردن مصرف روزانه قرص رأس ساعت معین دشوار است.
اگر بیمار نوبت مصرف دارو را فراموش کند یا دارو را بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف کند، احتمال بروز عوارض وجود دارد. پس از مصرف خوراکی، نیمهعمر این قرص ۴ ساعت است.
آمپول نالتروکسان
بسیاری از مراکز سرپایی و بستری ترک اعتیاد از آمپول نالتروکسان استفاده میکنند. آمپول نالتروکسان با نام تجاری ویویترول (Vivitrol) به فروش میرسد و ماهی یکبار در عضله تزریق میشود. حساسیت به لمس، درد، ورم و سرخی پوست محل تزریق، از عوارضی است که تا چند روز پس از تزریق وجود دارد.
آمپول نالتروکسان جایگزین مناسبی برای قرص روزانه است، بااینحال همچنان لازم است که آمپول طبق برنامه، دقیقاً هر چهار هفته یکبار تزریق شود. پس از تزریق عضلانی، نیمهعمر این دارو ۵ تا ۱۰ روز است.
ایمپلنت نالتروکسان
ایمپلنت جدیدترین روش مصرف نالتروکسان است که در کلینیک ترک اعتیاد پیام تندرستی نیز استفاده میشود. در این روش ایمپلنت کوچکی زیر پوست بیمار قرار داده میشود که دارو را بهآهستگی ظرف مدت تقریبی ۸ هفته در بدن بیمار آزاد میکند. چون ایمپلنت نالتروکسان نیازی به توجه روزانه یا هفتگی ندارد، استفاده از آن بیشتر مناسب بیمارانی است که تحت برنامههای درمانی سرپایی هستند.
مزیت استفاده از ایمپلنت نالتروکسان در برابر قرص و آمپول این است که همواره مقدار ثابتی از دارو وارد بدن میشود و بیمار دیگر نگران فراموشی و یا قطع مصرف دارو نیست. همچنین استفاده از ایمپلنت باعث میشود بیمار بیشتر بر بهبودی خود تمرکز کند و از عود اعتیاد جلوگیری میکند.
در صورت استفاده از ایمپلنت نالتروکسان از یک تگ پوشیدنی پزشکی استفاده کنید و یا یک کارتی که در آن بیان شده است که از ایمپلنت نالتروکسان استفاده میکنید، همراه خود داشته باشید. هر ارائهدهنده خدمات پزشکی که شما را معالجه میکند، باید در جریان مصرف این دارو باشد.
آیا نالتروکسان اعتیادآور است؟
در برخی از روشهای ترک اعتیاد با کمک داروهای جایگزین این احتمال وجود دارد که بیمار به داروی جایگزین وابسته شود و در واقع اعتیادش فقط از مادهای به ماده دیگر تغییر کند. متادون یک نمونه از این داروها میباشد.
برخی از افرادی که از متادون درمانی برای ترک اعتیاد به مواد مخدر استفاده میکنند، به این ماده وابستگی و اعتیاد پیدا میکنند. به همین دلیل متادون و داروهای جایگزین مشابه، باید بهصورت کاملاً نظارت شده توسط پزشک متخصص تجویز و مصرف شوند.
بهخاطر بعضی از مشکلاتی که داروهای جایگزین ترک اعتیاد ایجاد میکنند، معمولاً این سؤال که آیا نالتروکسان اعتیادآور است؟ توسط بیماران و یا همراهان و خانوادهشان پرسیده میشود و همواره یکی از نگرانیهای آنهاست. در پاسخ به این سؤال باید گفت که خیر، نالتروکسان اعتیادآور نیست. به این دلیل که مصرف آن هیچگونه اثر سرخوشی و یا نشئگی ندارد. تنها کار نالتروکسان، جلوگیری از اثرات مصرف مواد مخدر و الکل برای کاهش وسوسه مصرف و احتمال خطر بازگشت به اعتیاد است.
تفاوت نالوکسان و نالتروکسان
نالوکسان و نالتروکسان هر دو مسدودکننده گیرندههای مواد مخدر هستند و از اثرات مواد افیونی در بدن جلوگیری میکنند؛ بنابراین تفاوت اصلی بین نالوکسان و نالتروکسان در واقع این است که نالوکسان فقط بهعنوان پادزهر برای درمان مصرف بیش از حد مواد مخدر و اوردوز استفاده میشود، درحالیکه نالتروکسان برای کمک به درمان اعتیاد بعد از سمزدایی و جلوگیری از عود اعتیاد تجویز میگردد.
نالوکسان نیز مانند نالتروکسان اعتیادآور نیست. نالوکسان بهصورت اسپری بینی، کپسول و آمپول در دسترس است، درحالیکه نالتروکسان بهصورت قرص، آمپول و ایمپلنت تولید شده است.
آیا نالتروکسان اعتیاد را درمان میکند؟
اعتیاد بیماری پیچیدهای است که افراد بسیاری با آن دستوپنجه نرم میکنند. بسیاری از بیماران معتاد برای آن که بتوانند در درازمدت به زندگی عاری از مواد مخدر و الکل ادامه دهند، به رویکرد درمانی جامعی شامل درمان دارویی و مشاوره نیاز دارند.
نالتروکسان یکی از داروهایی است که به بیماران معتاد به الکل و مواد مخدر در مدیریت ولع و میل غیرقابلکنترل به مصرف و پیشگیری از عود اعتیاد کمک میکند. برای آن که بیشترین فایده ممکن از مصرف نالتروکسان به دست بیاید، لازم است که اولاً بیمار در کنار مصرف دارو از مشاوره، آموزش و گروهدرمانی اعتیاد نیز بهرهمند شود و دوم این که تحتنظر پزشک مجرب باشد.
نالتروکسون اعتیاد را درمان نمیکند، اما چنانچه این دارو در کنار بهرهمندی از رویکردهای دیگر مصرف شود، احتمال موفقیت درمان ترک اعتیاد و پاک ماندن بیمار در درازمدت افزایش مییابد.
مصرف نالتروکسان در دوران بارداری و شیردهی
نالتروکسان برای استفاده در دوران بارداری در گروه C طبقهبندی میشود، به این معنی که خطر سقطجنین یا اثرات سوء بر جنین را نمیتوان رد کرد. تحقیقات محدودی دررابطهبا استفاده از نالتروکسون در دوران بارداری در دسترس است. مطالعات بر روی تولیدمثل حیوانات اثرات سوء این دارو را نشان داده است.
پزشکان توصیه میکنند که اگر خانمی که برای درمان سوءمصرف مواد مخدر تحت درمان با نالتروکسان قرار دارد، باردار شود، در صورت توافق مادر و پزشک، درمان با نالتروکسون باید خاتمه یابد. برای درمان اختلال مصرف الکل در زنان باردار نباید نالتروکسان تجویز شود، مگر اینکه برای ترک مصرف حاد الکل ضروری باشد.
نالتروکسان در شیر مادر نیز وجود دارد و باتوجهبه اهمیت درمان مادر، لازم است در مورد قطع شیردهی یا قطع دارو توسط متخصص تصمیمگیری شود.
ترک اعتیاد با نالتروکسان در کلینیک پیام تندرستی
نالتروکسان درمان قطعی اعتیاد نیست، ولی به طور محسوس بهمنظور کنترل میل به مصرف مواد اعتیادآور و کسب نتیجه مطلوب در مراحل ترک اعتیاد، در کنار روشهای دیگر در کلینیک پیام تندرستی استفاده میشود.
کلینیک ترک اعتیاد پیام تندرستی بهعنوان بهترین مرکز نگهداری اعتیاد در تهران با کادری مجرب و روانپزشکان و روانشناسان دلسوز و باتجربه، با بهکارگیری آخرین متدهای درمانی و پرستاری شبانهروزی، آماده ارائه خدمات درمانی به شما عزیزان است.
جمعبندی
کاشت ایمپلنت نالتروکسان یک روش مؤثر و نوین در درمان اعتیاد به مواد مخدر و الکل است که به کاهش میل به مصرف مواد و پیشگیری از عود اعتیاد کمک میکند. این دارو با مسدودکردن گیرندههای مواد مخدر در مغز، اثرات سرخوشی ناشی از مصرف مواد را از بین میبرد.
نالتروکسان بهعنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع، در کنار مشاوره و حمایت روانی، میتواند به موفقیت در ترک اعتیاد کمک کند.
این دارو بهصورت قرص، آمپول یا ایمپلنت قابلتجویز است و هرکدام بر اساس شرایط بیمار و تحتنظر پزشک متخصص انتخاب میشود. کلینیک ترک اعتیاد پیام تندرستی با تیمی از روانپزشکان و روانشناسان باتجربه، خدمات کاشت ایمپلنت نالتروکسان را در محیطی کاملاً استریل و با رعایت تمام اصول بهداشتی ارائه میدهد تا درمان به بهترین نحو انجام شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر، مشاوره اولیه رایگان و شروع درمان، با ما تماس بگیرید.
سؤالات متداول
- آیا استفاده از نالتروکسان میتواند اعتیادآور باشد؟
خیر، نالتروکسان اعتیادآور نیست. این دارو تنها به مسدودکردن اثرات مواد مخدر و الکل کمک میکند و به کاهش میل به مصرف آنها میپردازد. - چطور باید از ایمپلنت نالتروکسان مراقبت کرد؟
ایمپلنت نالتروکسان نیاز به مراقبت خاصی ندارد، اما بهتر است که بیمار از تگ پزشکی استفاده کند و پزشک خود را در جریان مصرف این دارو قرار دهد. - آیا مصرف نالتروکسان برای زنان باردار مجاز است؟
نالتروکسان در دوران بارداری به دلیل خطرات احتمالی توصیه نمیشود و در صورت لزوم باید تحتنظر پزشک مصرف شود.